002- ALİPAŞA MEYDANI ŞADIRVANI

Başdurak semtinde, Ali Paşa Meydanı’nda bulunan şadırvan. Sekiz yüksek mermer sütun üzerine oturtulmuş, kurşun örtülü büyük bir kubbenin altındadır. Hacı Salih Paşa bendesi Çeşmeli Ahmet Reşit Efendi tarafından yaptırıldığı bilinen şadırvanın yapılış tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Bazı kaynaklar çeşmenin Hekimoğlu Ali Paşa tarafından 1754’lerde yaptırıldığını bildirmekte bazıları ise 1828 yılını vermektedir. Şadırvan ve çevresinin bir gravürünün de yer aldığı ve 1853 yılında Paris’te basılan “L’Orient” kitabının yazarı ve aynı zamanda söz konusu gravürü çizen Eugène Flandin, şadırvanın adını “Develer Hanı Çeşmesi” olarak verir. Sekizgen planlı bir su deposunun çevresine yerleştirilmiş sekiz adet mermer sütun üzerine oturtulmuş yaklaşık sekiz metre çapındaki bir kubbenin tamamladığı şadırvanın 2003 yılında Konak Belediyesi tarafından bakımı ve çevre düzenlemesi yapılmıştır. Şadırvanda bulunan kitabeden 1894 yılında Sultan II. Abdülhamit tarafından onartıldığı anlaşılmaktadır. Halk arasında “Ali Paşa Şadırvanı” olarak söylense de bu ad doğru değildir. Ya banisi “Hacı Salih Paşa Şadırvanı” ya da “Ali Paşa Meydanı Şadırvanı” olarak anılması gerekmektedir.

(Yaşar Ürük “İzmir’i İzmir Yapan Adlar”, İBB Kent Kitaplığı, No: 55, İzmir 2008.) Fotoğraf: Yaşar Ürük